Khi nhắc đến bóng đá, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến lối chơi “bóng đá đẹp” trong suốt chiều dài lịch sử của nó. Tuy nhiên, chắc hẳn không ai trong chúng ta từng nghĩ rằng bóng đá cũng được xây dựng theo lối chơi “phòng ngự đẹp”.
Khi nói đến hàng phòng ngự, người hâm mộ bóng đá sẽ nghĩ ngay đến huấn luyện viên Jose Mourinho. Vị huấn luyện viên người Bồ Đào Nha nổi tiếng với phong cách tập trung đưa các đội bóng của mình đến lối chơi thiên về phòng ngự. Hay huấn luyện viên Diego Simeone – người rất thành công tại Atletico Madrid. Có thể hiểu được rằng vị chiến lược gia này cũng có xu hướng phòng ngự chủ động và có phần tiêu cực. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu tất tần tật về chiến thuật Catenaccio trong bóng đá nhé!
Chiến thuật Catenaccio trong bóng đá bắt nguồn từ đâu?
Về mặt ngôn ngữ, Catenaccio trong tiếng Ý được định nghĩa là một cái chốt hoặc chốt cửa, tùy theo cách diễn giải nhưng ý nghĩa vẫn như nhau.
Qua từng sự kiện lịch sử của bóng đá, Catenaccio đã trở thành di sản, một triết lý phòng ngự đỉnh cao. Đối với người hâm mộ bóng đá Ý, Catenaccio gắn liền với cụm từ ” Grande Inter “. Để dễ hiểu hơn, cái tên đó được hình thành khi Inter Milan thời đó thống trị châu Âu trong một thời gian dài với phong cách phòng ngự đỉnh cao của Catenaccio.
Một điều đáng chú ý là Catenaccio thường được nhiều người cho là chiến thuật đặc biệt của bóng đá Ý . Khi đó, HLV Herrera đã rất thành công với nửa xanh thành Milan. Tuy nhiên, trên thực tế, cái nôi của nghệ thuật phòng ngự này không phải là Ý.
Theo thông tin bong88, vào cuối những năm 1930, huấn luyện viên kỳ cựu Karl Rappan dẫn dắt một câu lạc bộ ở Thụy Sĩ. Ông đã đưa ra sáng kiến khi đối đầu với các đội mạnh: chơi phòng thủ chủ động. Và đó chính là tiền thân của Catenaccio sau này.
Để thực hành lối chơi được đề xuất, đội hình 3-5-2 đã ra đời và trở nên rất phổ biến. Tuy nhiên, chiến thuật này quá dễ bị phản công. Do đó, đích thân HLV Rappan đã có một số thay đổi mang tính đột phá.
Ông đã thay đổi cách chơi của mình bằng cách di chuyển hai tiền vệ để phòng thủ. Một cầu thủ sẽ di chuyển ra cánh và cầu thủ còn lại sẽ được giao nhiệm vụ phòng thủ. Các cầu thủ sẽ di chuyển như trong sơ đồ bên dưới.
Khi đó, 2 trong 3 FullBack ban đầu sẽ trở thành 2 trung vệ, tùy theo lối chơi, một người sẽ có nhiệm vụ di chuyển lên cắt bóng khi cần thiết, người còn lại sẽ đóng vai trò cover, vị trí cover này được gọi là “Verrou”. Trong tiếng Thụy Sĩ, nó có nghĩa là chốt cửa, đó là lý do tại sao chúng ta có Catenaccio của Ý.
Với phong cách chơi ngày càng đặc biệt của mình, Huấn luyện viên Rappan đã trở thành huấn luyện viên của đội tuyển quốc gia Thụy Sĩ. Kể từ đó, chiến thuật 3-5-2 luôn xuất hiện trong các trận đấu của xứ sở tuyết của Đồng hồ. Hơn nữa, đó là nguồn gốc của Catenaccio.
Sau đó, vào đầu những năm 60, Huấn luyện viên Herrera đã mang nó đến Ý. Đó là lúc ông ngồi vào chiếc ghế nóng của Inter Milan. Và vào thời điểm này, chiến thuật Catenaccio thực sự đạt đến đỉnh cao và làm tan nát trái tim của nhiều người hâm mộ trên toàn thế giới.
Thời hoàng kim của Catenaccio
Phải nói rằng vào thời điểm đó Inter Milan là một thế lực và tất nhiên Catenaccio ban đầu không dành cho các đội bóng lớn. Tuy nhiên, sau 2 mùa giải không có danh hiệu, chiến lược gia người Argentina buộc phải sử dụng Catenaccio và ông áp dụng một chiến thuật phòng ngự đạt đến trình độ cao nhất trong lịch sử bóng đá.
Herrera đã đạt được mọi vinh quang của bóng đá tấn công ở Tây Ban Nha nhưng điều này không xảy ra ở Ý. Điều đó khiến anh nghĩ đến câu chuyện thực dụng trong cách chơi cho Inter Milan. Ngay lập tức, huấn luyện viên trưởng của Inter Milan đã đưa Armando Picchi vào chơi ở vị trí hậu vệ quét. Như vậy, đội Inter lúc đó sẽ có 4 lớp phòng ngự.
- Đầu tiên là Libero, người được tự do chơi ở vị trí phòng thủ.
- Tiếp theo là 4 hậu vệ được sắp xếp tùy theo tình hình trên sân.
- Phía trên là 3 tiền vệ có nhiệm vụ triển khai bóng và kiểm soát trận đấu.
- Phía trên cùng là cặp tiền đạo chịu trách nhiệm ghi bàn.
Catenaccio của Inter hoạt động như sau:
Khi điều khiển trận đấu, đội hình chiến thuật sẽ là 3-2-3-2. Nhìn vào đội hình, hai vị trí quan trọng nhất là Picchi ở vị trí hậu vệ quét và Suarez kiểm soát hàng tiền vệ.
Theo thông tin từ link bong88 cho biết: Trong một trận đấu tấn công có kiểm soát, Suarez đóng vai trò là người liên kết, có thể thực hiện những đường chuyền dài cho cặp tiền đạo phía trên hoặc đẩy bóng ra biên để một trong hai cầu thủ chạy cánh sử dụng tốc độ của mình để chiếm không gian.
Khi trở lại với lối chơi phòng ngự, Herrera chỉ đạo các cầu thủ của mình phải nhanh chóng rút lui và sẵn sàng nhường thế trận cho đối thủ. Khi đó, các cầu thủ chạy cánh sẽ lùi về để thực hiện nhiệm vụ của hậu vệ biên. Suarez và một tiền đạo sẽ lùi về giữa sân, kết hợp với 2 tiền vệ tạo thành hàng tiền vệ 4 người với chỉ 1 tiền đạo ở lại phía trước để chờ phản công.
Bằng cách liên tục thay đổi đội hình khi phòng thủ, Catenaccio sẽ được vận hành theo hình thức khác biệt là 5-4-1. Với sơ đồ này, các cầu thủ phải nhanh chóng rút về phần sân nhà. Sau đó, mỗi cầu thủ có nhiệm vụ thực hiện 1-1 để gây áp lực lên các cầu thủ tấn công của đối phương.
Catenaccio được coi là đã đạt đến đỉnh cao. Vai trò của một Libero phải được đề cập đầu tiên. Một Libero có thể kết hợp với bất kỳ đồng đội nào trên sân để tạo ra tình huống 2 đấu 1 để dễ dàng giành lại bóng. Mà không nhất thiết phải đối mặt 1 đấu 1.
Điều quan trọng là phải hiểu rằng hệ thống Catenaccio đã tạo ra Libero, nhưng điều đó không có nghĩa là một đội có Libero sẽ chơi Catenaccio. Một ví dụ điển hình về điều này là Hoàng đế Franz Beckenbauer – Libero vĩ đại nhất trong lịch sử, nhưng đội của ông không chơi Catenaccio.
Bây giờ chúng ta phải phân biệt vị trí Libero của Catenaccio. Theo người Ý, Libero là vị trí chỉ giới hạn ở phòng thủ trong chiến thuật Catenaccio. Vào thời Franz Beckenbauer, ông đã định nghĩa lại vị trí Libero khi có thể chơi ở bất kỳ vị trí nào trên sân và có thể tham gia tấn công bất kỳ lúc nào.
Điểm mạnh của hệ thống phòng thủ Catenaccio
Đây là chiến thuật có nhiều lớp phòng thủ. Khi đối mặt với Catenaccio, đối thủ chắc chắn sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi tiếp cận khung thành.
Như đã nói, bản chất của Catenaccio sinh ra dành cho các đội yếu. Để phá vỡ Catenaccio, các đội buộc phải tăng số lượng cầu thủ ở mặt trận tấn công. Và khi đó, đội phòng thủ Catenaccio cướp được bóng sẽ có cơ hội phản công và tung đòn kết liễu.
Nhờ Catenaccio, Serie A đã thống trị châu Âu trong một thời gian dài. Đó là nghệ thuật phòng ngự có vẻ đẹp, không phải thứ bóng đá phòng ngự tiêu cực, xấu xí, gai góc.
Ngoài ra, sự phát triển của Catenaccio còn sản sinh ra vô số hậu vệ xuất sắc cho bóng đá Ý như Franco Baresi, Paolo Maldini, Alessandro Costacurta,…
Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về chiến thuật Catenaccio trong bóng đá. Theo dõi chúng tôi để cập nhật những thông tin khác nhé.
